Dawno nic tak nie podzieliło świata tenisa. “Pokazówka” z udziałem Świątek

Tradycjonaliści w świecie tenisa mieli nadzieję, że rewolucyjny pomysł US Open na nową formułę miksta okaże się jedynie krótkim i nietrafionym eksperymentem. Tymczasem rzeczywistość rozwiała ich złudzenia – nowy format, w którym zagrała także Iga Świątek, odniósł ogromny sukces frekwencyjny i medialny. Choć obok entuzjastycznych reakcji pojawiają się protesty, że rywalizacja wielkoszlemowa została sprowadzona do „pokazówki”, to trudno nie zauważyć, że projekt spełnił biznesowe oczekiwania organizatorów.

Świątek blisko kolejnego tytułu

Polka mogła w ciągu nieco ponad miesiąca sięgnąć po dwa trofea wielkoszlemowe. Po dwóch tygodniach rywalizacji na kortach Wimbledonu, w Nowym Jorku wystarczyłyby jej zaledwie dwa dni, aby zostać mistrzynią miksta. Ostatecznie, wspólnie z Casperem Ruudem, dotarła do finału, gdzie lepsi okazali się Sara Errani i Andrea Vavassori. Włosi – jedyna para deblowa w 16-zespołowej stawce – triumfowali 3:6, 7:5, 10:6.

„Absurd”, który zadziałał

Kiedy w marcu Adam Romer, redaktor naczelny „Tenisklubu”, pytany był o nadchodzące zmiany, mówił wprost: – Jestem sceptyczny. To absurdalna próba uatrakcyjnienia turnieju. Myślę, że za rok czy dwa organizatorzy stwierdzą, że się nie sprawdziło. –
Dziś, po premierowej edycji, fakty mówią co innego. Już podczas pierwszych spotkań trybuny największych obiektów – Arthura Ashe’a i Louisa Armstronga – wypełniały się w dużej części, a bilety sprzedawały się błyskawicznie.

– Myślę, że wpływy z dwóch dni rywalizacji spokojnie pokryły pulę nagród. A skoro tak, to odpowiedź na pytanie, czy pomysł wypalił, jest prosta. W Ameryce liczą się wyniki finansowe, a tradycyjny mikst praktycznie nikogo nie interesował – podkreśla Romer.

Gwiazdy zamiast specjalistów

Nowa formuła miksta została skrojona pod największe gwiazdy. Organizatorzy przyciągnęli singlistów atrakcyjnymi warunkami: pulą nagród zwiększoną pięciokrotnie (milion dolarów dla zwycięzców), krótszym formatem meczów, dwudniowym terminarzem i tanimi biletami dla kibiców (42 dolary). Efekt? Z czołówki odpadła tylko Coco Gauff, a tuż przed startem wycofali się z powodów zdrowotnych Jannik Sinner i Jasmine Paolini.

– Mając takie nazwiska jak Djoković, Alcaraz czy Świątek, wiadomo było, że trybuny będą pełne. Kibice często przychodzą dla samych nazwisk. Gdyby w Polsce zagrała para Świątek – Hurkacz, też mielibyśmy komplet publiczności – zauważa były deblista Marcin Matkowski.

Jednocześnie nie kryje rozczarowania: – To pokazówka. Prawie całkowicie pominięto specjalistów od debla, a to oni do tej pory tworzyli miksty. Jeśli ogranicza się im możliwość startu, to nie jest prawdziwy turniej mikstowy.

Bunt deblistów

Najgłośniejszym krytykiem zmian jest Jan Zieliński, dwukrotny mistrz Wielkiego Szlema w mikście. Już wcześniej oskarżał organizatorów o pogoń za pieniędzmi kosztem tradycji. – To brak szacunku do historii i dla nas, deblistów. Teraz mikst jest pokazówką, w której nie mamy prawa uczestniczyć, chyba że dostaniemy „dziką kartę” – podkreślał.

Po nowojorskim turnieju powstrzymał się od nowych komentarzy, ale jego wcześniejsze słowa i wpisy w sieci wywołały falę krytyki ze strony części kibiców, którzy odebrali je jako atak na Świątek. Sam Zieliński jedynie wsparł parę Errani/Vavassori, która otwarcie deklarowała, że gra w imieniu wykluczonych deblistów.

Podzielone opinie

Nie wszyscy w środowisku tenisowym widzą w nowym mikście zagrożenie. Paula Kania-Choduń, była deblistka, chwali pomysł: – Dla mnie to duży plus. Publiczność świetnie się bawiła, a zawodnicy byli zaangażowani. Rozumiem żal deblistów, ale jeśli chcemy rozwijać tenis i przyciągać młodych, to ten format ma sens.

Matkowski i Kania-Choduń zgodnie jednak przyznają, że na solidarność gwiazd singla wobec deblistów raczej nie ma co liczyć. – Singiel jest bardziej wymagający i kontuzjogenny, więc singliści często nie mają cierpliwości do deblistów – mówi Kania-Choduń.

Co zrobią inne Szlemy?

Australian Open na razie zapowiedziało, że pozostaje przy tradycyjnym formacie. Wimbledon prawdopodobnie nie zaryzykuje nowości, by nie niszczyć kortów przed startem turnieju. Największe szanse na podążenie drogą US Open daje się Roland Garros.

Eksperci nie mają złudzeń – organizatorzy będą podejmować decyzje pod kątem zysków i sponsorów. – Trend jest jasny: tworzy się elita i reszta. To może prowadzić do czegoś na kształt Ligi Mistrzów w tenisie – przewiduje Romer.

Prestiż kontra pieniądze

Choć US Open wygrało finansowo, pojawiły się pytania o prestiż. Czy tytuł „wielkoszlemowego mistrza w mikście” zachowuje wagę, jeśli rozgrywa się go w dwa dni, przed oficjalnym startem turnieju? Przykład Świątek pokazuje, że organizacja nie była dopięta – Polka rozpoczęła mikst zaledwie 16 godzin po finale w Cincinnati, a po meczu od razu ruszyła nocnym lotem do Nowego Jorku.

To wszystko każe pytać, czy organizatorzy sami nie pokazali, jak naprawdę traktują miksta – bardziej jako produkt komercyjny niż tradycyjną część Wielkiego Szlema.