Tak wygląda prawda o Stanach Zjednoczonych. Boją się katastrofy
Amerykańskie rozczarowanie. Wielki plan w rozsypce, mundial pod znakiem zapytania? Niekoniecznie
W Stanach Zjednoczonych znów słychać narzekania. Kolejna ambitna wizja miała zmienić kraj w piłkarską potęgę, a skończyło się na poczuciu niespełnionych obietnic. Futbol – ten „europejski”, a nie amerykański – miał stać się numerem jeden w USA, lecz nigdy nim nie został. Dziś, przed zbliżającymi się mistrzostwami świata, pojawiają się nawet obawy, że turniej zakończy się organizacyjną i frekwencyjną klapą. Paradoksalnie to, co budzi dziś największy lęk – wysokie ceny biletów – może okazać się jednym z atutów całej imprezy, a nie jej przekleństwem.
Już pod koniec lat 90. Amerykanie snuli niezwykle ambitne plany. W 1998 roku United States Soccer Federation zaprezentowała dokument zatytułowany „Project 2010”. Liczący 113 stron raport, przygotowany przez portugalskiego trenera Carlosa Queiroza, był szczegółową mapą drogową dla rozwoju piłki nożnej w USA. Założenia brzmiały niemal jak science fiction: w 2006 roku reprezentacja Stanów Zjednoczonych miała być gotowa na grę w półfinale mistrzostw świata, a cztery lata później – w 2010 – miała już uchodzić za jednego z głównych kandydatów do tytułu mistrzowskiego.
Ambicje były ogromne, wiara w projekt niemal bezgraniczna. Przez moment wydawało się nawet, że wszystko zmierza we właściwym kierunku. Mundial w 2002 roku przyniósł Amerykanom awans do ćwierćfinału i rozbudził nadzieje, że plan Queiroza rzeczywiście zaczyna działać. Później jednak nastąpiło brutalne zderzenie z rzeczywistością. Wyniku z Korei i Japonii nigdy nie udało się powtórzyć, a prawdziwym ciosem była kompromitująca porażka eliminacyjna w 2018 roku, gdy USA po raz pierwszy od dekad nie zakwalifikowały się na mistrzostwa świata.
Równolegle rozpadła się druga wielka prognoza: że piłka nożna stanie się najważniejszym sportem w Stanach Zjednoczonych. Argumenty wydawały się mocne. Miliony dzieci i dorosłych grających w piłkę, rosnące zainteresowanie mundialami, dynamiczny rozwój MLS, do której co roku dołączały nowe kluby z kolejnych miast. Wszystko to miało być zapowiedzią głębszej zmiany kulturowej.
Według tej wizji Ameryka miała się przeobrazić – stać się bardziej wieloetniczna, otwarta i liberalna, wraz z napływem imigrantów z Ameryki Łacińskiej, Afryki i Europy. A skoro zmienia się społeczeństwo, miały zmienić się także jego sportowe fascynacje. Baseball, uznawany za symbol „starej” Ameryki, oraz futbol amerykański miały stopniowo tracić na znaczeniu. Ich miejsce – tak zakładano – miała zająć piłka nożna, sport globalny, uniwersalny i wspólny dla całego świata.
Tak się jednak nie stało. Soccer urósł, zadomowił się i zyskał swoje miejsce w amerykańskim pejzażu sportowym, ale nigdy nie zdetronizował dawnych gigantów. Dziś pozostaje sportem ważnym, lecz wciąż stojącym w cieniu NFL, NBA czy MLB. A mimo to wizja mundialu w USA wcale nie musi zakończyć się fiaskiem – nawet jeśli nie spełni dawnych, przesadnie ambitnych marzeń o piłkarskiej hegemonii.