Niemieckie media: Nawrocki próbuje grać rolę polskiego Trumpa
Po blisko pięciu miesiącach urzędowania Karola Nawrockiego w Pałacu Prezydenckim coraz wyraźniej widać, że premier Donald Tusk nie ma co liczyć na spokojną i konstruktywną współpracę z głową państwa. Zamiast zapowiadanego uspokojenia sceny politycznej, relacje między prezydentem a rządem wchodzą w fazę otwartej konfrontacji – ocenia niemiecka telewizja publiczna MDR.
Według komentatorów Mitteldeutscher Rundfunk Nawrocki coraz częściej próbuje odgrywać rolę „polskiego Donalda Trumpa”, mimo że polska konstytucja nie daje prezydentowi uprawnień porównywalnych z tymi, jakie posiada prezydent Stanów Zjednoczonych. Niemieccy dziennikarze zwracają uwagę, że Nawrocki konsekwentnie dąży do poszerzania swojej roli politycznej, forsując interpretacje kompetencji, które wykraczają poza ustrojowe ramy.
Zamiast końca „wojny polsko-polskiej” – eskalacja
MDR przypomina, że w kampanii wyborczej Karol Nawrocki zapowiadał zakończenie tzw. wojny polsko-polskiej. Tymczasem po objęciu urzędu konflikt między Pałacem Prezydenckim a rządem nie tylko nie osłabł, ale wręcz się nasilił. Zdaniem niemieckiego nadawcy prezydent próbuje narzucić nowe reguły gry i rozszerzyć swoje wpływy kosztem władzy wykonawczej.
Jako przykład wskazywane są m.in. decyzje o blokowaniu nominacji ambasadorskich, co doprowadziło do ostrego sporu z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Nawrocki – jak pisze MDR – wszedł w „tryb wojenny” z resortem dyplomacji. Równocześnie podejmuje próby wpływania na funkcjonowanie służb specjalnych, zapraszając ich szefów do Pałacu Prezydenckiego i sygnalizując chęć współdecydowania o kluczowych obszarach bezpieczeństwa państwa.
Prezydent jako „nadpremier”
W ocenie niemieckich mediów Nawrocki stara się kreować wizerunek polityka stojącego ponad rządem – swoistego „nadpremiera”, który faktycznie kieruje państwem z Pałacu Prezydenckiego. Buduje przy tym obraz „twardego faceta”, sprawiającego wrażenie osoby panującej nad sytuacją i gotowej do bezpośrednich starć politycznych. „Podobieństwa do Trumpa są oczywiste” – podkreślają komentatorzy MDR.
Wspólny mianownik: głód władzy i populizm
Zdaniem niemieckiego nadawcy Trumpa i Nawrockiego łączy silny głód władzy oraz zbliżone, konserwatywne poglądy w kwestiach migracji, ról społecznych, praw osób LGBTQ czy polityki klimatycznej. Obaj politycy posługują się populizmem wymierzonym w elity i chętnie przedstawiają się jako obrońcy „zwykłych ludzi”.
Autor analizy zaznacza jednak istotną różnicę: w przeciwieństwie do Trumpa Nawrocki faktycznie pochodzi ze skromnej rodziny, a jego życiorys można opisać jako historię awansu społecznego „od dołu na sam szczyt”. To sprawia, że jego narracja antyelitarna jest – zdaniem MDR – bardziej wiarygodna.
„Rewolucja godności”
Dzięki swojemu pochodzeniu Nawrocki może skuteczniej niż Trump występować w roli „antypolityka”, który przyszedł z zewnątrz, by rzucić wyzwanie wielkomiejskim elitom postrzeganym jako oderwane od „prawdziwej polskości” i pogardzające zwykłymi obywatelami. MDR przypomina słowa prezydenta, że „ludzi trzeba brać takimi, jakimi są”.
Do tych ludzi – często mieszkańców mniejszych miejscowości, o niższym poziomie wykształcenia i konserwatywnych poglądach – Nawrocki kieruje przekaz oparty na uznaniu i symbolicznej podmiotowości. „To jest rewolucja godności” – podsumowuje autor analizy.
Ambicje większe niż realna władza
Niemieccy dziennikarze zauważają, że zarówno Trump, jak i Nawrocki umiejętnie wykorzystują społeczne frustracje, łącząc je z ostrą wojną kulturową. Różnica polega jednak na tym, że Trump dysponuje realną władzą wynikającą z systemu prezydenckiego. Nawrocki – w obecnym ustroju – może jedynie marzyć o modelu amerykańskim.
Zmiana konstytucji i wprowadzenie systemu prezydenckiego wymagałoby większości dwóch trzecich w parlamencie, a taka konfiguracja polityczna – jak podkreśla MDR – wydaje się dziś mało prawdopodobna.
