“Zostałem zdeptany”. Kamil Stoch nic nie ukrywa. Rozlicza się po zimie
“Zostałem zdeptany”. Kamil Stoch nic nie ukrywa. Rozlicza się po zimi
— Dzisiaj nie nazywam tego sezonu złym, rozczarowaniem czy porażką, ale procesem — mówi w długiej rozmowie z Przeglądem Sportowym Onet Kamil Stoch. Trzykrotny mistrz olimpijski zabiera nas w podróż w głąb siebie, szczegółowo opowiada o tym, jak przeżywał ostatni sezon. Rozmawiamy o emocjach, zakładaniu masek, ale też braku powołania na MŚ czy startach w Pucharze Kontynentalnym. — To mnie przygniotło, sponiewierało i zdeptało. Tak naprawdę sam do końca nie wiedziałem, co się dzieje i dlaczego tak się stało — wspomina wydarzenia z Wisły.
Natalia Żaczek: Jakim jednym słowem podsumowałbyś ten sezon?
Kamil Stoch: (chwila zastanowienia) Proces.
Tylko że rozpoczynając współpracę z nowym sztabem, pewnie spodziewałeś się, że po takim okresie, będziesz na trochę innym etapie tego procesu?
Powiedziałbym, że w ogóle nie spodziewałem się, że tak to będzie wyglądało. Myślałem, że proces odbyłem już do tej pory, a w tym sezonie będę zbierał profity. Przez sporą część zimy nie potrafiłem tego zaakceptować. Nie wszystko szło tak, jak sobie zaplanowałem i jak chciałem, żeby to wyglądało. Najtrudniejsze było zrozumienie i zaakceptowanie takiego stanu rzeczy. Dzięki temu mogę inaczej spojrzeć na to, co się wydarzyło i na to, co dalej. Dlatego dzisiaj nie nazywam tego sezonu złym, rozczarowaniem czy porażką, ale procesem. Wierzę, że praca, którą wykonałem, a było jej naprawdę dużo, począwszy od fizycznej, przez mentalną, po organizacyjną, zaowocuje w przyszłości. Nie mogę powiedzieć kiedy, ale wierzę, że to się ziści.
W którym momencie zrozumiałeś, że to proces?
Po lotach w Oberstdorfie. Pojechałem tam z dużym optymizmem, ambicjami i chęciami, a potem brutalnie zderzyłem się z rzeczywistością. To mi uświadomiło, że tak po prostu jest — im bardziej się na coś nastawiamy, czegoś chcemy, tym trudniej nam to dostać. Nie ukrywam też, że nie jestem w tym wszystkim sam. Potrzebowałem kogoś, kto pomoże mi przejść przez ten okres. Może też dzięki temu patrzę na to w ten sposób.
Masz na myśli psychologa?
To nie jest psycholog, ale osoba, która pomaga mi w kwestiach mentalnych.
Do lotów w Oberstdorfie minęło jednak trochę czasu. Jak w tym momencie radziłeś sobie ze swoimi oczekiwaniami, złymi emocjami? W czym znajdowałeś ukojenie?
Tak naprawdę nie ma jednej rzeczy, w której mogę znaleźć totalny relaks i spokój. Oczywiście jest taka osoba, którą jest moja żona. Jak każdy z nas mam lepsze i gorsze momenty, ale wydaje mi się, że to po prostu kwestia naszego podejścia. Cały czas pracuję nad tym, żeby znaleźć coś, co będzie dawało mi ukojenie. Jednego dnia potrafię się wyłączyć, wyciszyć i skupić na konkretnym zadaniu, a innego trudno mi to zrobić, wiele rzeczy mnie rozprasza i na mnie wpływa. Ciągle pracuję nad tym, żeby takich dni, w których się gubię, było coraz mniej.
Myślę, że jestem na dobrej drodze, bo w Sapporo miałem dobry weekend, potem trochę przerwy… Raw Air poszedł nieźle. W Lahti było już tak sobie, ale gdybym miał jeszcze jeden dzień, byłoby zupełnie inaczej, bo wyciągnąłem po sobocie wnioski. Tutaj przyjechałem z konkretnym celem zadaniowym i chciałem go realizować. Myślę, że to jest dla mnie kluczowe, żeby mieć takie cele typowo zadaniowe i nie skupiać się na chęci i pragnieniu bycia lepszym. Mam robić swoje zadania i potem się z nich rozliczać.
Z wiekiem, a może bardziej kolejnymi doświadczeniami, stałeś się trochę mniej emocjonalny, inaczej znosisz porażki?
Być może tak, ale też, to co czasami pokazuję na zewnątrz, nie jest odzwierciedleniem tego, co czuję w środku. Nauczyłem się, że nie zawsze warto pokazywać wszystkie emocje. Na pewno dzięki doświadczeniu, które zebrałem i dzięki temu, ile czasu jestem, w tym, co robię, potrafię przejść pewne rzeczy z większym dystansem i jakoś bardzo się tym nie denerwować.
Czyli nauczyłeś się zakładać maski?
Trochę tak.
To coś, czego nauczyły cię konsekwencje jakichś konkretnych zachowań czy po prostu zwyczajnie doszedłeś do wniosku, że to dla ciebie korzystne?
Jedno i drugie. W ten sposób czasem łatwiej przebrnąć przez pewne etapy. Kiedy rzucasz kaskiem, wszyscy się na ciebie patrzą. Myśli wariują i mózg buzuje. Jeśli jednak nie pokażesz emocji, to w pewnym sensie na zewnątrz masz spokój.
Później idziesz do dziennikarzy i musisz uważać na to, co mówisz. Czasami jedno słowo za dużo powoduje falę komentarzy, z którymi trzeba potem się mierzyć, bo to nie kończy się zazwyczaj na jednym wywiadzie, tylko później trzeba w jakiś sposób z tego wybrnąć. Czasami im mniej się mówi, tym lepiej.
Gdybyś spojrzał na cały ten czas od momentu kompletowania nowego sztabu do teraz, który moment wskazałbyś jako taki, który dał ci najwięcej radości?
Myślę, że był to moment, gdy po raz pierwszy zjechaliśmy się na zgrupowanie i zaczęliśmy realizować plan, który sobie założyliśmy. Wiosna była bardzo intensywna pod względem organizacyjnym. Musiałem zmierzyć się z wieloma rzeczami, o których wcześniej nie myślałem. To ja musiałem wyjść z inicjatywą, zadzwonić do obu trenerów, potem do związku albo zadbać o tak mogłoby się wydawać banalne kwestie, jak transport. Teraz już wiem, ile pracy kosztuje zgranie tego wszystkiego. Gdy w końcu zespół się skompletował i zorganizował, mogłem odetchnąć i zacząć trenować. Paradoksalnie wtedy dopiero tak naprawdę odpocząłem i wiedziałem, że mogę skupić się już tylko na skakaniu.
A jak dziś wspominasz ubiegłoroczną Planicę, która w tamtym momencie miała być dla ciebie ostatnią?
W ogóle do tego nie wracam. Jedyne, co mogę teraz na szybko powiedzieć, to cieszę się, że jestem tutaj ponownie jako aktywny skoczek.
W wywiadzie z Interią Sport twoja żona Ewa wspominała, że pamięta, jak będąc na którychś zawodach w ubiegłym sezonie, usłyszała od ciebie, że nie chcesz tu być. Tej zimy zdarzył się moment, gdy miałeś podobne myśli, żałowałeś decyzji o kontynuacji kariery?
Nie było ani jednego momentu, w którym żałowałbym, że podjąłem taką decyzję, ale na pewno były trudne chwile, które trzeba było jakoś przezwyciężyć. Pojawiały się pytania, czy to w ogóle ma sens, czy ja się jeszcze do tego nadaję? A może po prostu sam sobie wmawiam, że nadal mam jakiś potencjał? Jeśli puścisz lejce umysłowi, podpowiada właśnie takie rzeczy. Najlepiej nie dawać mu takiego pola do manewru.
Mam dosyć często tak, że potrzebuję tego potwierdzenia, żeby ktoś postawił mnie do pionu. Ale też czasami potrzebuję, żeby ktoś poklepał po plecach i powiedział: dasz radę, potrafisz skakać i nadal stać cię na wygrywanie.
To kwestia pewności siebie, która bywa zachwiana?
Wydaje mi się, że moglibyśmy dyskutować cały wieczór, skąd to się bierze. Bardzo wiele aspektów ma wpływ na to, jak postrzegamy świat. Najważniejszym jesteśmy oczywiście my sami. Jeśli dobrze się nastawię do dnia, swoich zadań, to wszystko dzieje się samo, wszystko mi oddaje. Jeżeli przestaję się bać, a zamiast lęku jest po prostu akceptacja, to się po prostu dzieje. Najtrudniej jest zaufać samemu sobie, bo czasem wystarczy jedno potknięcie i wszystko się sypie. Jeśli natomiast zbudujesz solidny fundament, to niepowodzenia potraktujesz jak lekcję, a nie porażkę…
Masz takie poczucie, że te ostatnie trudniejsze lata nauczyły cię więcej jako człowieka niż czas największych sukcesów?
Nie. Powiedziałbym, że właściwie to przez całe moje życie się czegoś uczę. Nawet teraz przy naszej rozmowie wyciągam jakieś wnioski. Tak naprawdę ostatni sezon czy dwa to jest konsekwencja czegoś, co zrobiłem, bądź nie.
Mówiliśmy wcześniej o najlepszej chwili, a gdybyś miał wskazać najtrudniejszy moment sezonu?
Mówimy o samej zimie?
Możemy cofnąć się kawałek dalej.
Powiedziałbym, że Letnie Grand Prix w Wiśle. To był moment, który mnie przygniótł, sponiewierał i zdeptał. Tak naprawdę sam do końca nie wiedziałem, co się dzieje i dlaczego tak się stało. Potrzebowałem bardzo dużo czasu, żeby pozbierać się z tego momentu. Dopiero po jakimś czasie uświadomiłem sobie, gdzie mam braki i nad czym muszę jeszcze pracować. Dzisiaj z perspektywy doświadczenia, czasu i pracy, powiedziałbym, że była to naturalna kolej rzeczy.
Gdy widziałam twoją wypowiedź po ogłoszeniu składu na mistrzostwa świata…
Albo brak wypowiedzi…
To prawda, coś w tym jest, ale można było dojść do wniosku, że to bardziej my, niektórzy dziennikarze czy kibice, podeszliśmy do tego braku powołania bardziej emocjonalnie od ciebie.
To nie do końca tak było. Miałem świadomość, zresztą dalej ją mam, że wszystko, co powiem, może być później wyciągnięte z kontekstu i analizowane. Nie jest tak, że od razu przeszedłem do porządku dziennego, było mi bardzo żal, ale wiedziałem, że nic z tym nie zrobię. Jedyne co mogłem zrobić, to pogodzić się z tym i pójść dalej.
Po zawodach w Sapporo miałeś poczucie, że to wystarczy, by zostać powołanym na mistrzostwa?
Podświadomie czułem, że może to nie wystarczyć, że nie obroniłem się wynikami – ani pojedynczymi, ani ogólnymi. Jedyną opcją była dla mnie ta, że trener weźmie sześciu zawodników, ale zdecydował inaczej.
Ile czasu zajęło ci w takim razie pogodzenie się z tą decyzją?
Już w trakcie podróży zadzwonił do mnie Thomas, więc poznałem decyzję. Razem z moim trenerem byliśmy jeszcze wtedy na lotnisku, więc od razu ustaliliśmy plan działania na kolejne tygodnie. Wiedzieliśmy, że pojedziemy na zgrupowanie, później drugie, gdzie będziemy przygotowywać się do Raw Air. Moim celem było po prostu przygotowanie się do kolejnych startów.
Nie myślałeś w trakcie sezonu, by wystartować w Pucharze Kontynentalnym? Może akurat zdarzyłby się ten jeden skok-petarda, który mógłby coś zmienić?
A co by się stało, gdybym nie oddał tam takiego skoku?
Czyli to wynikało z pewnego rodzaju obawy?
Nie, to bardziej pytanie retoryczne, ale na pewno nie było tak, że w ogóle nie brałem pod uwagę Pucharu Kontynentalnego. Raz czy dwa razy w sezonie nawet zdarzało mi się pomyśleć, że skoro nie startuję w Pucharze Świata, to może pojadę na zawody niższej rangi, żeby wywalczyć sobie miejsce jak Maciek i Piotrek. Sam mój trener pytał jednak, po co mi ten Puchar Kontynentalny. Mówił, że potencjał, którym dysponuję, wystarczy, żeby dobrze skakać na bardzo dobrym poziomie w Pucharze Świata. Nie jest też powiedziane, że gdybym pojechał na PK, wszystko byłoby dobrze, bo te zawody rządzą się swoimi prawami. Oczywiście nie chodzi o skoki, tylko o sam przebieg konkursu, Dlatego zdecydowaliśmy, że to niepotrzebne.
Czyli walka o miejsce w składzie nigdy nie była dla ciebie ujmą, tylko bardziej naturalną koleją rzeczy?
Nigdy nie była ujmą, ale na pewno dała mi się we znaki. Było to coś, co mnie zaskoczyło, odebrało swobodę i trochę pewności, bo wiedziałem, że muszę walczyć o to, żeby być w składzie. Z drugiej strony miałem i wciąż mam świadomość, że jeśli będę skakał na swoim normalnym poziomie, nie będę miał żadnego problemu, by się w nim znaleźć.
Zdarzało ci się zastanawiać, jak ułożyłby się ten sezon, gdyby nie kontuzja?
Nie.
Naprawdę nigdy?
Teraz w ogóle nie ma to już znaczenia. Nawet wczoraj miałem okazję chwilę rozmawiać o tym z Piotrkiem. Powiedział, że gdyby nie te nasze kontuzje, to byłoby inaczej. Ja w ogóle nie brałem tego nawet pod uwagę.
Co ma w sobie trener Michal Doleżal, że to akurat z nim współpracuje ci się tak dobrze?
Przede wszystkim chodziło o to, że odnosiliśmy wspólnie sukcesy. Mam też poczucie, że nie pozwolono nam czegoś dokończyć, kiedy był trenerem kadry. Taki niezamknięty rozdział. Czułem, że można było zrobić coś więcej. Dlatego chciałem ponowić tę współpracę. Bardzo podoba mi się jego etyka i sposób pracy. Wiedziałem też, że to jedna z lepszych osób, jeśli chodzi o kombinezony, przygotowanie sprzętu. Tak naprawdę kilka ról w jednym. Po prostu też dobrze czuję się przy tym trenerze, mamy podobny sposób myślenia, podobne charaktery.
Kiedy po tych przerwach wracałeś do rywalizacji i wydawało się, że wreszcie wszystko powinno iść dobrze, a kończyło się kolejnymi niepowodzeniami, sztab przeżywał to tak mocno, jak ty?
Trenerzy nie pokazywali tego na zewnątrz, ale wiedziałem, że to ich boli, bo sami przypominali o moim potencjale i nawet jeszcze bardziej mnie nakręcali, kiedy zaczynałem wątpić. Wszyscy czuliśmy zawód, może nawet frustrację. Z drugiej strony wiedziałem, że skoro na treningach w bardziej komfortowych warunkach potrafię skakać, a później przeszkadzają bodźce zewnętrzne, problem musi leżeć w strefie mentalnej. To tutaj muszę wykonać robotę, która jeszcze na pewno potrwa. Mam świadomość, że jestem w procesie, który wymaga czasu.
Pamiętasz, kiedy po raz ostatni w warunkach rywalizacji udało ci się oddać taki skok na automacie, bez kontroli?
Nie. Chociaż… Było tak dzisiaj w kwalifikacjach (rozmawialiśmy w czwartek — przyp. red.). W warunkach rywalizacji to był pierwszy taki skok tej zimy.
W takim razie pomyślałeś sobie, że skoro sytuacja rozwija się w ten sposób, sezon mógłby jeszcze trochę potrwać czy jesteś już nim zmęczony?
Już dwa tygodnie temu myślałem sobie, że szkoda, że ten sezon się kończy, bo naprawdę czuję, że wszystko zaczyna iść w dobrym kierunku. Z drugiej strony, miałem na to przecież całą zimę. Teraz po prostu mam czas na to, by kontynuować to, co robię.
Po sezonie masz w planach dłuższy odpoczynek?
Marzy mi się taka dłuższa podróż i to marzenie wraz z moją Ewą zrealizujemy. Pojedziemy samochodem na kilkutygodniową wycieczkę.
Zdradzisz cel?
Chcemy objechać Hiszpanię i Portugalię.
To trochę taki przedsmak tego, co planujecie na później?
Dokładnie tak, chcemy poznać się w takich warunkach i nabrać trochę doświadczenia, a przy tym spędzić miło czas. Głowa nie będzie musiała myśleć o skokach, tego myślenia było ostatnio aż zanadto.
Takie dłuższe podróże z żoną to jest jedna z tych rzeczy, których teraz w trakcie kariery ci brakuje?
I tak, i nie. Z jednej strony chciałbym, żebyśmy podróżowali więcej, ale z drugiej strony lubię to, co robię, więc to coś kosztem czegoś. Poza tym, gdybym nie był skoczkiem i nie osiągnął tego, co osiągnąłem, nie wiem, czy w ogóle mógłbym sobie na coś takiego pozwolić. Na razie zostawiłbym to tak, jak jest. Nie chcę tu niczego deklarować, ale mam już też pewne plany na przyszłość.