“W wodzie wszyscy jesteśmy głusi”. Matka utalentowanego pływaka ma dość
“W wodzie wszyscy jesteśmy głusi”. Matka utalentowanego pływaka ma doś
Głusi mogą liczyć na nieco ponad 215 zł zasiłku miesięcznie ze względu na swoją niepełnosprawność. – Można za to opłacić dwie godziny u logopedy i nawet zostanie 15 zł – irytuje się Marta Witecka. Jej syn, choć niesłyszący, odnosi sukcesy w pływaniu.
4 kwietnia w Warszawie odbył się protest głuchych. Niesłyszący postanowili powiedzieć “dość”. Zgromadzili się na Placu Defilad, aby zwrócić uwagę na ich problemy.
Kłopoty głuchych zaczynają się już od najmłodszych lat – zdarza się, że na placu zabaw nikt nie chce się z nimi bawić. Później wcale nie jest lepiej. Znalezienie dobrej szkoły dla osoby niesłyszącej też jest wyzwaniem. Podobnie jak wizyta u lekarza – spora część medyków nie potrafi się porozumieć z głuchymi (więcej na ten temat przeczytasz w reportażu Dariusza Farona). Znalezienie pracy? Tu też bywa trudno, bo po co sięgać po pracownika, z którym kontakt będzie niełatwy.
215,84 zł miesięcznie wsparcia od państwa
– Jako matka niesłyszącego wiele razy mierzyłam się z wykluczeniem syna ze społeczności – mówi nam Marta Witecka. Wojciech trenuje pływanie w klubie z Dąbrowy Górniczej. Należy do reprezentacji Polski niesłyszących. W ubiegłym sezonie ustanowił dwa rekordy kraju w kategorii wiekowej do lat 14.
– Wojtek był poniżany, wyzywany w bardzo brzydki sposób, wytykano mu na każdym kroku jego niepełnosprawność. Tak było w pierwszej szkole. Potem trafiliśmy do obecnej placówki i tu jest o niebo lepiej. Ale z takim wykluczeniem spotykamy się również np. na podwórku. Dzieci nie chcą się bawić z kimś, kto jest “inny”. Nawet jeśli tłumaczymy, że inny nie znaczy gorszy – dodaje Witecka w rozmowie z WP SportoweFakty.
Podczas piątkowego protestu głusi zwracają uwagę na niewielką pomoc od państwa – miesięcznie utrzymują tylko 215,84 zł. – Za tę kwotę możemy kupić paczkę baterii do aparatów słuchowych, gumki douszne i środki do czyszczenia aparatów. Albo możemy opłacić dwie godziny terapii u logopedy i jeszcze zostaje reszta! 15,84 zł. To są naprawdę śmieszne pieniądze – irytuje się matka Wojtka.
Zwraca też uwagę na bariery, z jakimi codziennie muszą się mierzyć osoby niesłyszące. W przypadku młodych dziewczyn traumatyczna może być chociażby wizyta u ginekologa, bo zwykle wiąże się z tym, że w gabinecie musi pojawić się dodatkowa osoba, która będzie tłumaczyć polecenia lekarza. – A wizyta u psychoterapeuty czy psychologa? Zakupy w sklepie, wizyta na poczcie, czy w banku albo urzędzie? Jest już wiele miejsc, gdzie można skorzystać z pomocy tłumacza polskiego języka migowego on-line, ale to wciąż za mało – dodaje matka utalentowanego pływaka ze Śląska.
Problemem jest też nieświadomość Polaków. Zdecydowana część z nas nie wie, jak zachować się w momencie spotkania osoby niesłyszącej. – Spotkałam się kilka razy z sytuacją, gdzie osoba całkowicie głucha próbowała coś kupić w sklepie. Pisała na telefonie. Sprzedawczyni z miną naburmuszoną czytała listę zakupów i wciąż mówiła do tej osoby, stojąc tyłem. Zadawała pytania i oczekiwała odpowiedzi – mówi Witecka.
W wodzie wszyscy jesteśmy głusi
Dlaczego Wojciech Witecki postawił akurat na pływanie? Czy dla młodego chłopca basen jest miejscem, w którym może zapomnieć o jego niepełnosprawności? Jak tłumaczy jego matka, “w wodzie wszyscy jesteśmy głusi”.
– Osoby głuche są sprawne fizycznie, chociaż i tutaj jest niewielka różnica w rozwoju mięśni klatki piersiowej, ale nie są to osoby niepełnosprawne ruchowo. Dlatego nie biorą udziału w zawodach z osobami niepełnosprawnymi ruchowo, tylko mają osobne zawody. Na początku, jak Wojtek był mały, nie orientowałam się, że są osobne zawody dla głuchych i przede wszystkim, że mój syn mógłby pływać. Wydawało mi się, że musimy wyjątkowo dbać o uszy, żeby nie przeziębić i nawet o tym sporcie nie myślałam – zdradza nam Marta Witecka.
Z błędu wyprowadził ją wieloletni przyjaciel Artur Kieljan, który na co dzień jest trenerem pływania w szkole sportowej i współpracuje z Polskim Związkiem Sportu Niesłyszących. To on zaprosił Wojciecha do szkoły sportowej, zachęcał do ciężkiej pracy, aż w końcu nastolatek dostał się do kadry Polski.
– Woda Wojtka uspokaja. Wiele razy pytałam go o to, jak się czuje w wodzie i powiedział, że wtedy czuje się wolny. Startuje na co dzień z osobami słyszącymi w zawodach. Problemem jest tylko sygnał startowy – potrzebny jest świetlny, bo głusi nie słyszą gwizdka lub sygnalizatora startowego. Ale Polski Związek Pływacki wychodzi naprzeciw niesłyszącym i sygnalizator świetlny jest prawie na każdych zawodach. Jeśli nie ma, Wojtek po prostu obserwuje pozostałych i skacze wtedy, kiedy oni już ruszą się ze słupka. To dodaje setne sekund do wyniku, ale inaczej się nie da – dodaje matka utalentowanego pływaka.
“Nigdy nie powie: mamo”
Marta Witecka przyznaje, że wychowywanie głuchego dziecka jest trudne. Dlatego też rodziny niesłyszących pływaków na Śląsku trzymają się razem i pomagają sobie nawzajem. Łatwiej mają ci, którzy zetknęli się już z tym problemem wśród swoich bliskich.
– Usłyszałam diagnozę na drugi dzień po porodzie. To był jak strzał z rękawicy bokserskiej. I słowa lekarki: “On nigdy nie powie do pani: mamo”. Ryczałam wtedy jak bóbr. Ale wie pan co? Na szczęście mówi: mamo – zdradza Witecka.
-Dlaczego to mnie się przytrafiło? – to pytanie, jakie Wojciech Witecki często zadaje rodzicom. Ciężko na nie odpowiedzieć. Młody pływak jest jednak pogodzony z sytuacją. – Nauczył się z tym żyć i funkcjonować. To efekt wielu godzin rehabilitacji i nauki. Jest obustronnie zaaparatowany i chodzi do szkoły sportowej ze słyszącymi dziećmi. Ma nauczyciela wspomagającego i wsparcie ze strony pozostałych pedagogów. Poza tym ma wsparcie ze strony innych dzieci. Sportowcy to świetni ludzie. Tolerancyjni i empatyczni – dodaje matka młodego pływaka.
Zdaniem naszej rozmówczyni, zdarza się, że “głusi są traktowani jak głupi”. Może to wynikać z niewiedzy, może ze strachu. Wiele osób nie chce zatrudniać niesłyszących, a jak podkreśla Witecka, “niesłyszący może prawie wszystko, oprócz oczywiście pracy w call center”.