Ujawnił największą aferę w historii skoków. Teraz mówi, co będzie dalej
Ujawnił największą aferę w historii skoków. Teraz mówi, co będzie dalej
– Chciałbym, żeby doszło nie tylko do dyskwalifikacji Norwegów, ale też do odejścia tego szefostwa Pucharu Świata – mówi Jakub Balcerski, który ujawnił wielką aferę podczas mistrzostw świata w Trondheim. Dziennikarz Sport.pl odsłania kulisy tego, co dzieje się w środowisku skoków narciarskich.
W sobotę, tuż przed konkursem na dużej skoczni podczas mistrzostw świata w Trondheim, Jakub Balcerski opublikował na Sport.pl tekst o tym, jak Norwegowie oszukują przeszywając kombinezony. Artykuł podparł nagraniami, zdjęciami i własną zakulisową wiedzą. Tym samym zdetonował bombę, informacja rozprzestrzeniła się błyskawicznie. Do tego stopnia, że cztery federacje złożyły protest, który sprawił, że FIS zdyskwalifikował dwóch Norwegów. Ale to nie był koniec, tylko początek afery. Już wiadomo, że norweska federacja zawiesiła trenera Magnusa Breviga, a jeden ze sponsorów zakończył z nią współpracę. Jakie będą kolejne ruchy w środowisku skoków narciarskich? Swoją wiedzą i przewidywaniami Balcerski dzieli się w specjalnej rozmowie z Łukaszem Jachimiakiem.
Łukasz Jachimiak: W grudniu w Wiśle byłem świadkiem, jak umawiasz się na piwo z trenerem Norwegów Magnusem Brevigiem i pamiętam, że ostatecznie się nie spotkaliście. Proponowałeś mu spotkanie teraz? Za kilka dni będziesz w Oslo, byłaby okazja.
Jakub Balcerski: Zmieniły się chyba trochę okoliczności, więc nie wiem, czy Magnus będzie z kimkolwiek w najbliższych dniach pił piwo. Może tak – to którego sobie sam naważył.
Sam? Wyłącznie on? Nikt poza nim i sprzętowcem norweskiej kadry nie wiedział, że w kombinezony zawodników są wszywane niedozwolone ulepszenia?
– To są bzdury! Nie wierzę w to, nie wierzy w to duża część środowiska i myślę, że ma spore powody, żeby nie wierzyć. Nie wiem, czy dowody, ale wszyscy na pewno mamy powody. Na twoje pytanie, czy zaproponuję mu spotkanie, odpowiem szczerze, że nie mam ochoty. I oczywiście nie wierzę, że dostałbym odpowiedź, bo Brevig wyjechał szybko z MŚ w Trondheim i został schowany. Nawiasem mówiąc, przypominam sobie, jak rozmawialiśmy w Wiśle latem – wtedy to piwo udało nam się razem wypić. I – kurczę – trener Norwegów wydawał mi się takim człowiekiem, którego w życiu nie posądzałbym o takie rzeczy. To dla mnie szok, mimo że jestem w tym środowisku, mimo że od lat słyszę te wszystkie oskarżenia, doniesienia o manipulacjach, które nie kończą się protestami i dyskwalifikacjami, tylko pozostają doniesieniami i tak naprawdę spekulacjami. Teraz pierwszy raz udało się to doprowadzić do końca. Myślę, że tu ważne jest, żebym podkreślił, że okej, ja tę sprawę nagłośniłem, opublikowałem to wideo jako pierwszy i pewnie mocny argument dałem wielu kadrom w rozmowach z FIS-em, bo FIS nie mógł powiedzieć, że tam niczego nie ma, że tam nic nie widać…
Zaraz, zaraz – Christian Kathol, czyli kontroler sprzętu z ramienia FIS, właśnie tak mówił w pierwszych reakcjach na opublikowane przez ciebie nagrania.
– Tak, tak było. Ale publikacja na Sport.pl tekstu wyjaśniającego, co według rywali Norwegów pokazują nagrania, już obcięła mu tę możliwość. Mam wrażenie, że kiedy udzielał pierwszych wywiadów, to jeszcze nie wiedział do końca, co jest w sieci. Tak naprawdę sam nie mam pojęcia czy opublikowane zostały wszystkie dowody, które istnieją w tej sprawie, czy nie ma więcej filmików, więcej zdjęć. Moim zdaniem zdjęć na pewno jest więcej i one były gromadzone.
Sam dzień później pokazałeś zdjęcie, które dowiodło, że Norwegowie kłamali, twierdząc, że na nagraniach widać ich prace nad kombinezonami na Raw Air [turniej ruszy w czwartek w Oslo]. Ty opublikowałeś fotografię pokazującą, że przerabiany był strój z oznakowaniem “WM2”, co znaczyło, że to drugi kombinezon na MŚ któregoś z norweskich skoczków.
– Tak, to było bardzo duże kłamstwo Norwegów. Ale do czego zmierzałem? Że warto podkreślić to, jak dużą odwagą się wykazały kadry i jak dużo też ryzykowały. Bo cóż, mogło być odwrotnie, można było odrzucić wszystkie protesty [składali je Polacy, Austriacy i Słoweńcy wspólnie oraz Niemcy oddzielnie] i nie dowieść tego, że Norwegowie oszukują. Znamy FIS z różnych sytuacji i z różnych rozwiązań, dlatego myślę, że próbowano to zamieść pod dywan jeszcze przed startem konkursu na dużej skoczni. Ale dzięki determinacji protestujących Christian Kathol szybko zdał sobie sprawę z tego, że czeka go bardzo długi i bardzo trudny dzień na skoczni. FIS zbyt długi czas działa tak, że pewne sprawy ukrywa. Czasem wygląda to tak, jakby działał dla pozoru, że coś robi, a nie żeby coś realnie zrobić. Widzimy, jak działa kontroler sprzętu, jak dyskwalifikuje zawodników, którzy nie mają szans w konkursach. Działa dla pozoru.
Zatrzymajmy się i podkreślmy, że w tym konkursie Kathol pierwotnie zdyskwalifikował tylko Norwega Sundala, który nie liczył się w walce o medale. Lindvika i Forfanga mających szanse na podium najpierw oszczędził. Wyglądało na to, że znalazł sobie norweskiego kozła ofiarnego i liczył, że to będzie koniec sprawy. Ale rywale Norwegów nie odpuścili, składali kolejne protesty, więc nie miał wyjścia, musiał działać.
– Nie mam dowodu, że tak było, więc nie mogę powiedzieć wprost, że Sundal to był kozioł ofiarny i tyle, ale wiemy jak Kathol pracował do tej pory, wiemy, kogo wykluczał, po czym, za co itd. Zresztą jeśli bardzo chcemy w coś wierzyć Norwegom, to Norwegowie mówią, że Sundal nie skakał w takim kombinezonie, co Forfang i Lindwig, że tylko ich kombinezony zostały przerobione w niedozwolony sposób. Prawda jest taka, że jedynym Norwegiem, który w tamtych zawodach nie został zdyskwalifikowany, był Robert Johansson. Czy to znaczy, że on sam przygotowywał swoje kombinezony? Nie wiemy, czy on trafił do kontroli, a na pewno powinien, skoro wszyscy pozostali Norwegowie zostali zdyskwalifikowani. Być może ją przeszedł i żadnych nieprawidłowości nie wykryto. Ale dlaczego słyszymy, że rozpruto kombinezony tylko Lindvika i Forfanga, a Sundala [on został zdyskwalifikowany za nieregulaminowy rozmiar stroju, a nie za wykrycie niedozwolonych manipulacji w sprzęcie] i Johannsona nie?
Może Norwegowie liczyli, że Kathol nie weźmie do kontroli ich liderów, tylko sprawdzi tych słabszych i jeśli będzie musiał ich kadrze zaszkodzić, to zaszkodzi, ale w niewielkim stopniu? Ale może zostawmy ten wątek, bo mam wrażenie, że jest dużo ciekawszych kwestii do poruszenia.
– Myślę, że są dwie najciekawsze rzeczy, które interesują Norwegów. Mówię na podstawie pytań, jakie mi najczęściej zadają. Pierwsza sprawa – kiedy zostało nagrane to wideo i druga: kto je nagrał. Oni chcieliby znaleźć sprawcę całego zamieszania i wytknąć go palcem.
Zacytuję ci fragment artykułu z “Verdens Gang”. Mnie to rozbawiło i jednocześnie zszokowało. “Jan Erik Aalbu powiedział w wywiadzie dla TV 2, że nie podoba mu się fakt, że ludzie potajemnie filmowali norweską reprezentację w hotelu”. Nie rozumiem, jak szef norweskich skoków może całą aferę sprowadzać do takiego problemu, że ktoś nagrał oszustwo Norwegów z ukrycia. Ten ktoś miał zapukać i zapytać, czy może nagrywać?
– To faktycznie kuriozalne. Brevig i jego sprzętowiec zostali nagrani w hotelu, w którym całe skrzydło zostało zamknięte dla uczestników mistrzostw świata. I jeszcze w tym pokoju była kotara, którą ktoś sforsował, nagrywając norweskie manipulacje. A kto to zrobił? Pewnego dnia próbowałem wejść do tego skrzydła, ale postawiłem jeden krok w tym kierunku, a już dogoniła mnie ochroniarka i powiedziała, że nie wolno.
Czyli albo w norweskiej ekipie był kret, albo nagranie zrobił ktoś z ich rywali, o ile inne reprezentacje też mieszkały w tym skrzydle, albo trzeba postawić na trzecią opcję – że oszustwo nagrał jakiś pracownik hotelu na zlecenie któregoś z rywali Norwegów.
– W tym samym miejscu mieszkali Austriacy, Niemcy, Włosi, Finowie i już nie pamiętam kto jeszcze. W każdym razie wszystkie kadry miały dostęp do tego miejsca, mogły przy tym pomieszczeniu przechodzić. Mieszkało tam też sporo działaczy.
Widać, że Norwegowie chcieliby całą winę zrzucić na trenera i jego sztab, a najmocniej grają na wybielenie zawodników. Czy twoim zdaniem to może się im udać?
– Jestem bardzo ciekaw, czy Lindvik i Forfang znajdą się na liście startowej czwartkowych zawodów Pucharu Świata w Oslo. FIS nie poinformował jeszcze, czy ci skoczkowie będą mogli dalej startować.
Wróćmy do szefa norweskich skoków, a o Lindviku i Forfangu porozmawiamy, gdy zamkniemy temat pana Aalbu. Ja bym go chciał zapytać, dlaczego trener Brevig wpadł na pomysł oszukiwania przed ostatnim konkursem mistrzostw, skoro wcześniejsze poszły jego kadrze bardzo dobrze. Po co Lindvikowi wszywano ulepszenia do stroju, skoro bez nich – czego pan Aalbu jest pewny na 100 procent – zdobył złoty medal w pierwszym konkursie?
– To było pytanie, które norwescy dziennikarze zadali mu jako jedno z pierwszych na niedzielnej konferencji prasowej. Brzmiało mniej więcej tak: “Skoro szło tak dobrze, to dlaczego jeszcze chcieliście aż tak ulepszyć sprzęt, że zaczęliście oszukiwać?”.
I co odpowiedział Aalbu?
– Powiedział, że to jest świetne pytanie.
Ale on nie ma odpowiedzi, tak?
– Tak. I dodał, że jego zdaniem to, co zrobiono, było po prostu głupie.
Najgłupsze jest to, że Aalbu w takich okolicznościach zapewnia, że na 100 procent jest pewny, że oszustwo to sprawa jednorazowa, a nie systemowa, stosowana już od jakiegoś czasu.
– Zgadzam się. Nie wierzę, że Aalbu o kombinacjach ekipy nie wiedział. Nie mówię, że tu sprawa jest czarno-biała, ale sądzę, że jakieś odcienie jej szarości znał. A w ogóle to myślę sobie, że skoro Norwegowie byli przekonani, że dadzą radę przepchnąć coś takiego, to mamy poważną wskazówkę, że w skokach od dłuższego czasu nie grało bardzo wiele rzeczy, które powinny być uporządkowane. I ciągle dźwięczą mi w głowie słowa Thomasa Thurnbichlera, który powiedział mi, że tydzień po tygodniu nasz sztab dostarczał FIS-owi materiały dotyczące sprzętu Norwegów i w ten sposób próbował doprowadzić do sprawdzenia ich sprzętu pod względem manipulacji. Twierdzono, że te materiały niczego nie udowadniają, że to nie dowody. A tylko one pozwoliłyby na bardziej restrykcyjną kontrolę, taką jak na MŚ po konkursie na dużej skoczni. Jednocześnie z moich informacji wynika, że to nie musiały być niepodważalne dowody. Jednak w obliczu tego skandalu do sprawy należałoby wrócić.
Myślę, że w tej naszej rozmowie możemy ujawnić, że po zawodach na skoczni normalnej przyszedł do ciebie jeden z trenerów i powiedział, że na tych mistrzostwach będzie większa afera niż workowaty kombinezon Karla Geigera, który nas oburzał.
– Tak było, można domniemywać, że w światku skoków powszechna była wiedza o tym, co robią Norwegowie. Aż w końcu postanowiono zdobyć dowody. Może w ogóle ustalmy chronologię. W dniu konkursu na normalnej skoczni pytaliśmy różne osoby o kombinezon Niemca Karla Geigera i jeden z trenerów po wszystkim, gdy już zostałem sam w mixed zonie [strefa, w której dziennikarze spotykają się z uczestnikami zawodów], przyszedł i zaproponował, żebyśmy byli w kontakcie, bo może się wydarzyć coś naprawdę dużego, a wydarzy się, jeśli on znajdzie wsparcie innych ekip, bo sam nie będzie protestował, ponieważ tak nie wygra. Oczywiście zawężam teraz grono, bo wiadomo, które ekipy protestowały. Ale okej, więcej nie powiem, nazwiska mojego informatora nie ujawnię. Później wysłałem wiele wiadomości do różnych ludzi, wykonałem wiele telefonów i miałem wiele spotkań twarzą w twarz, a z tych wszystkich rozmów wyłaniał się taki obraz, że sprawa się wycisza.
Dobrze pamiętam, jak któregoś dnia zadzwoniłeś do mnie i przybity opowiadałeś, że coś złego się dzieje, ale chyba nie będzie odważnego, żeby to ujawnić. Nawet twój informator stwierdził wtedy, że ludziom w świecie skoków brakuje jaj. Odczytywaliśmy to tak, że chodzi o Niemców, że Stefan Horngacher wszystkich ograł.
– Sprawa Niemców jest bardzo ciekawa, ich też podejrzewano i o nich się ostro wypowiadano, ale na Niemców nie było żadnych dowodów. Na Norwegów pojawiły się dowody i dla znawców tematu one były oczywiste, czego Christian Kathol początkowo nie chciał potwierdzić, ale w końcu nie miał wyjścia. FIS nie mógł tego ukryć.
Byłbyś za tym, żeby rozprute zostały kombinezony wszystkich zawodników, a nie tylko Forfanga i Lindvika? Pewnie nie można było tego zrobić, bo nie było dowodów na manipulacje w innych ekipach niż norweska.
